Op zaterdag 28 november is het zover, dan worden de twee laureaten en één hoofdwinnaar van de Wase Erfgoedprijs 2020 bekendgemaakt. Tijd dus om even kennis te maken met de jury. Zij hadden de bijzonder moeilijke taak om uit de maar liefst 23 genomineerde projecten de meest inspirerende te kiezen. Geen sinecure!
Wie zijn deze juryleden precies en waarom vinden ze erfgoed zo bijzonder en belangrijk? We vroegen het hen zelf. Vandaag: Tamara Esseling, Creative Developer.
Waar komt jouw passie voor erfgoed vandaan?
Erfgoed is mensenwerk. Het geeft identiteit aan de geschiedenis, cultuur en natuur van een bepaald gebied en haar bewoners. Als je meer weet over het verleden, kijk je anders naar de wereld om je heen. En dat vind ik er heel boeiend aan.
Dit jaar bekroont de Wase Erfgoedprijs onroerend erfgoed. Welke criteria hanteer je bij het beoordelen?
De criteria die gegeven zijn vormden voor mij een goede graadmeter. De deelnemende projecten waren zeer uiteenlopend en dus zeer moeilijk te vergelijken. Buiten het behoud van erfgoed zijn educatie, maatschappelijke betrokkenheid en vernieuwend karakter met respect voor erfgoed belangrijke pilaren. Daarnaast hechte ik veel belang aan de toegankelijkheid of publieksbeleving.
Wanneer is volgens jou een erfgoedproject echt geslaagd?
Erfgoed is pas waardevol als de buurt er waarde aan hecht. Wanneer een erfgoedproject erin slaagt om op een creatieve manier een balans te vinden in het behoud, de omgeving, kennisdeling en duurzame ontwikkeling ben je wat mij betreft dik geslaagd. Een erfgoedpand kan door de jaren heen alleen maar mooier en waardevoller worden. Als die panden een nieuwe hedendaagse functies krijgen die de omgeving nodig heeft kan dat een regio tot leven brengen. Zo blijft erfgoed haar fundament vormen
Het vergt lef, liefde en creativiteit om erfgoed aan te raken. Dit zag ik overigens mooi terug bij een aantal deelnemende projecten
Wat zie we volgens jou al te snel over het hoofd?
Materieel en immaterieel erfgoed is ons fundament. Oude panden, werktuigen, kunsten die de dag van vandaag niet meer passen in ons leven staan vaak weg te verkommeren. Deze aftakeling is een doorn in het oog voor veel mensen. Het verliest zijn waarde omdat er geen aandacht meer voor is. De toekomst ligt in de herbestemming met het grootste respect voor erfgoed. Panden, sites of gebruiken kunnen daardoor weer als pareltjes van een streek worden. Omarm wat je hebt, want wat is verloren gegaan komt niet meer terug.
Wat is volgens jou het grootste misverstand rond (Waas) erfgoed?
Erfgoed klinkt stoffig en oubollig. Het een misverstand om te denken dat het louter om het verleden gaat. Erfgoed is juist iets wat we waarderen en mee kunnen identificeren. Het zijn de erfstukken die we willen bewaren voor toekomstige generaties. Dus in die zin is het heel toekomstgericht. Het is het fundament van een maatschappij en dat wordt wel eens vergeten.
Een misverstand is ook dat erfgoed statisch is. In mijn optiek is dat juist dynamisch; net als de tijd blijft het zich ontwikkelen. Kijk naar het klassieke voorbeeld van kerken. Het gebouw is statisch maar haar invulling, haar ziel ontwikkeld mee. Vele kerken staan momenteel leeg. Wanneer ze niet meer in gebruik zijn, sterven ze een eenzame dood. Wanneer het een nieuwe invulling krijgt, zal het weer het kloppend hart kunnen worden van een stad/dorp/gemeente. Erfgoed is van mensen voor mensen, generaties lang.
Erfgoed moet onaangeroerd blijven is ook zo’n misverstand. Erfgoed blijft juist in leven wanneer je het verbindt met kunst, toerisme, maatschappelijke organisaties, educatie, etc. Door er kritisch naar te blijven kijken groeit het mee met de maatschappij. Wees niet bang om eraan te sleutelen. Het vergt lef, liefde en creativiteit om erfgoed aan te raken. Dit zag ik overigens mooi terug bij een aantal deelnemende projecten.