Op zaterdag 28 november is het zover, dan worden de twee laureaten en één hoofdwinnaar van de Wase Erfgoedprijs 2020 bekendgemaakt. Tijd dus om even kennis te maken met de jury. Zij hadden de bijzonder moeilijke taak om uit de maar liefst 23 genomineerde projecten de meest inspirerende te kiezen. Geen sinecure!
Wie zijn deze juryleden precies en waarom vinden ze erfgoed zo bijzonder en belangrijk? We vroegen het hen zelf. Vandaag: Koen Van de Merckt, coördinator Vormingplus Waas-en-Dender.
Waar komt jouw passie voor erfgoed vandaan?
De vraag wie we zijn en wat onze identiteit is is van alle tijden, toch zien we vandaag dat ze voor velen meer dan ooit actueel is. Je bewust zijn van je verleden is een belangrijke sleutel om te begrijpen wie je bent, waarom we ons als individu en maatschappij op een bepaalde manier gedragen en welke keuzes we hebben gemaakt en zullen maken. Kennis van onze geschiedenis is hierbij belangrijk, deze geschiedenis vind je niet alleen in boeken en musea, je vindt ze ook in onze onmiddellijke omgeving, in ons erfgoed. Ik ben geboeid door erfgoed omdat erfgoed ons gemeenschappelijk verleden concreet maakt en levend houdt. Het geeft niet alleen een blik op het verleden maar geeft ook vorm aan wie we zijn en wat ons verbindt met een gebouw, met plaats, met een gebruik, met elkaar.
Erfgoed en educatie gaan hand in hand. Hoe zie jij die verhouding?
Erfgoed biedt historisch en maatschappelijk perspectief. Is zowel een blik achteruit als handvat bij het begrijpen van wie we zijn. Sterke erfgoedprojecten binden mensen met hun geschiedenis, doen stilstaan bij de manier waarop we er kunnen mee omgaan en geven betekenis aan het leven. Wanneer erfgoedprojecten verder gaan dan alleen conserveren (wat op zich ook legitiem is, doch zelden een groot publiek aanspreekt) bieden ze een sterke maatschappelijke en educatieve meerwaarde, komt niet alleen het verleden maar ook het heden tot leven.
Je bewust zijn van je verleden is een belangrijke sleutel om te begrijpen wie je bent, waarom we ons als individu en maatschappij op een bepaalde manier gedragen en welke keuzes we hebben gemaakt en zullen maken
Dit jaar bekroont de Wase Erfgoedprijs onroerend erfgoed. Welke criteria hanteer je bij het beoordelen?
Projecten beoordelen houdt altijd een risico in, heldere criteria helpen me om mijn keuze te onderbouwen. Naast de algemene criteria die iedereen van de jury hanteerde heb ik extra waardering gegeven aan projecten waarbij er een grote betrokkenheid was van het brede publiek of de lokale gemeenschap. Ook projecten gedragen door brede en/of verrassende partnerschappen kregen een streepje voor. Tot slot keek ik ook naar de manier waarop het erfgoed een hedendaagse invulling (en dus betekenis) werd gegeven.
Wanneer is volgens jou een erfgoedproject echt geslaagd?
Een geslaagd erfgoedproject verenigt een brede gemeenschap rond (lokaal) erfgoed, waarbij het met respect voor het verleden een hedendaagse en actieve invulling en betekenis geeft aan het erfgoed.
Wat is volgens jou het grootste misverstand rond (Waas) erfgoed?
Ik zie meteen twee misverstanden. Het eerst lijkt me dat erfgoed saai en niet relevant zou zijn. Het tweede is subtieler maar minstens even belangrijk. Het is het misverstand dat erfgoed spectaculair en (letterlijk) groots moet zijn. Terwijl soms ook in kleine, alledaagse, zeer nabije en (ogenschijnlijk) weinig spectaculaire zaken ons verleden zichtbaar is en waardering verdient.